Owczarek środkowoazjatycki - Central Asian Ovtcharka

MOGUL

KLASYFIKACJA TYPÓW i charakter zachowań.

OWCZAREK ŚRODKOWO AZJATYCKI
a)Turkmeński – KOJUNCZI
b)Tadżycki – CZABAŃSKI

Typ konstrukcji : mocny i mocno –ciężki,
wysokość w kłębie : 65 cm - 70 cm. ( dla samca),
obwód śródręcza: około 13cm – 14 cm,
waga: 40-45 kg.
Pochodzą od psów pasterskich głębokiej starożytności, na przestrzeni całej historii, koczowników i hodowców bydła starannie wypełniały pasterskie obowiązki. !!!
Dla tego typu owczarka wystarczy rozkaz lub niewielka podnieta , po których ostrzega głosem i naciera.
Posiada on wyśmienite walory pasterskie, nie wszystkie jednak (stąd też , opinie niektórych kynologów o braku walorów pasterskich u owczarków środkowo azjatyckich) tylko te, o określonym eksterierze i zachowaniu , zgodnie z poglądem że :
EKSTERIER JEST ŚCIŚLE ZWIĄZANY Z ROBOCZYM WYKORZYSTYWANIEM I CECHAMI ROBOCZYMI.

Niestrudzony pomocnik i przyjaciel CZABANA, bezwzględnie podporządkowany Czabanowi i wypełniający jego komendy, żyje ściśle według praw stada, atakuje ze szczekaniem zwykle w sforze .
Owczarki środkowo azjatyckie, są to psy ruchliwe z dobrym aparatem ruchu i aktywnej reakcji .

DOG ŚRODKOWO- AZJATYCKI

Należało by tutaj określić typy i ustalić standard do którego trzeba zmierzać w pracy nad rasą.
Typ konstrukcji :mocno-ciężki, ciężko-mocny
śródręcze : 14-15 cm
Jest on, w bogatym świecie azjatyckich psów jakby pośrednim ogniwem, między owczarkami środkowo -azjatyckimi i mastifami.
Jego pogłowie , najbardziej różnorodne, wielo typowe, wywodzi się od różnych przodków. Płynie w nim krew zarówno owczarków jak i mastifów
Niestety Typ Doga azjatyckiego wymaga indywidualnego potraktowania, jednak w tej rasie ustalenie konkretnych kryteriów w standardzie jest dużo bardziej skomplikowane i wymaga wielu wysiłków, pomiarów i doświadczenia.

MASTIF ŚRODKOWOAZJATYCKI.
a)Turkmeński AŁABAJ
b)Tadżycki MASTIF ( Wołkodaw) lub tzw. Tadżycki DACHMARDA
z którego pozostały już tylko jednostki.

Typ konstrukcji : ciężki
śródręcze ponad 15 cm
To masywne psy, potomkowie, starożytnych psów bojowych i nagonkowych . Wywodzą się z PAMIRU i TYBETU, regionu środkowo- azjatyckiego, SĄ TO ZUPEŁNIE ODMIENNE TYPY PSYCHIKI NIŻ OWCZARKI CZABANA. !!!!, róznią się od nich wyraźnie, zarówno zachowaniem jak i eksterierem.
W TURKMENII są to najlepsi przedstawiciele " AŁABAJÓW ", w Tadżykistanie, to ogromne " WOŁKODAWY", podejmujące walkę nawet z niedźwiedziami.
Na DACHMARDA, jak na każdego mastifa, komenda do ataku nie bardzo działa, potrzebna jest poważniejsza motywacja. , jednak wobec realnego niebezpieczeństwa atak jest błyskawiczny to pies samodzielnie decydujący, olbrzymiego ducha, wyróżnia go bezgraniczna siła, OPANOWANIE, królewska SAMOKONTROLA .
W razie zagrożenia nie ujawnia on miejsca swojego pobytu, liczy tylko na siebie, MILCZĄC CZEKA I ATAKUJE.
Takich psów pozostało bardzo mało, nawet mniej niż prawdziwych Ałabajów, dlatego należy je zachować, póki jeszcze nie jest za późno., jest to pilniejsze niż AŁABAJE, które jeszcze się spotyka, dlatego oddając hołd historii, należy nazwać MASTIFA ŚRODKOWO AZJATYCKIM , tym bardziej że z dala od miejsca jego pochodzenia istnieją już , takie rasy jak mastif tybetański, mastif angielski , mastino Napoletano, które zawdzięczają swoje pochodzenie właśnie psom z Tybetu, Pamiru , Regionu środkowo--azjatyckiego, a w ich starożytnej Ojczyźnie skąd rozprzestrzeniły się dogowate, mastify, nie ma ras w których nazwę wchodziło by słowo MASTIF czy DOG ?
Aby móc ostatecznie określić ilość typów i ras istniejących na terytorium wszystkich Państw, należących do AZJI Środkowej, niezbędne są zebranie podobnych danych na terenie KAZACHSTANU i KIRGIZJI. "/Łabuński/

CHARAKTERYSTYKA według REGIONÓW WYSTĘPOWANIA :

O TADŻYCKICH
psach pisze się że z Tadżykistanu mniej chorują, lepiej przystosowują się do różnych warunków, są bardziej żywotne i agresywne. Krzyżówki psów pochodzenia Tadżyckiego z psami przywożonymi z Turkmenii dają dobre rezultaty.
KAZACHSTAN:
Psy lżejsze niż w Tadżykistanie, gdyż ujawnił się wpływ chartów.
W połowie XIX w, nagminne stało się dolewanie krwi górskich chartów , chociaż na ten temat zdania również są podzielone ....
TURKMENIA:
Średni poziom pogłowia , pod względem eksterieru wyrażnie wyższy. Literatura głosi że najlepsze , najczystszej krwi pogłowie owczarków środkowoazjatyckich skupione jest właśnie w Turkmenii. ( hodowle karakułów , Amu Daria i Talimardżan ).
I tu zdania również są podzielone, niektórzy uważają że na terenach górzystych, trudno dostępnych dla badaczy a jednocześnie odizolowanych od niszczących rasę czynników ...... żyją najwspanialsze okazy.
UZBEKISTAN:
Psy z Uzbekistanu są częściowo podobne do Tadżyckich i częściowo do Turkmeńskich , albo ich mieszańców.
Częste przypadki wywozu turkmeńskich psów (szczeniąt/ a nawet dorosłych ), zwłaszcza bojowych. do Uzbekistanu. ..
Wpływ psów Turkmeńskich na pogłowie Uzbekistanu jest bardziej znaczący niż psów z innych Republik.
KIRGIZJA :
Nikt z kynologów nie zajmował się psami z tego Regionu. Kirgizki pies czabanów, tzw. Kirgizki Wołkodaw, na przestrzeni wieków ukształtowały się w odrębną rasę , jednak do tego czasu nie ma ani jej standardu ani opisu.
AFGANISTAN :
Podobno do Afganistanu razem z Bajskimi stadami odeszły najlepsze Owczarki środkowo azjatyckie .
Stada Bajskie były najlepsze, miały najlepszych czabanów jak również najlepsze psy.
Poza tym warunki życia w Afganistanie są bardzo surowe i istniejące do chwili przybycia baskijskich kierdli , pogłowie miejscowych psów przeszło twardy naturalny dobór. Oznacza to ,że charakteryzowało się ono dużą żywotnością , siłą i odwagą...
Połączenie z psami bajskimi, znacznie poszerzyło pulę genową w niczym jej nie pogarszając. Dzisiejsze pogłowie, jest dosyć wyrównane w typie i wysokiego poziomu.

Autor opracowania: Małgorzata Dustet

karanuker

Jeżeli owczarek miał mieć 70 w kłębie i 14cm obwód, to pies o 75cm w kłębie powinien mieć 15cm, 80cm - 16.

Dog przy wzroście 70 - łapa 15, 75cm - 16cm, 80 - 17

Mastif ponad 15, to 75 ponad 16, 80 ponad 17.

Z tego wniosek że większość dzsiejszych azjatów w ringach to owczarki, biorąc pod uwagę ich kościec.

MOGUL

Luiza, nie bardzo rozumiem co chcesz powiedzieć ?
Czy wraz ze wzrostem zmienia się obwód nadgarstka? w pewnym sensie tak, gdyż indeks kostny powinien mieścic się w ramach stardardowego, który jest uzależniony od typu.

karanuker

Dokładnie mi o to chodziło.

MOGUL

A oto wypowiedż doświadczonrgo miłośnika rasy w naszym kraju Pana Waldemara S. :

"Wrocmy do dyskusji nad psami. W latach 80 w Turkmeni mowilo sie o4 typach alabaja, nazwy moga sie nieco roznic od slyszanych przez was ale Turkmeni to kilka narodow-plemion.Typ kepek-najciezszy /Albert,Bosar/ typ kepek-si lzejsza odmiana kepek /najlepszy bylby tu Bojnak/ typ gajard/mysle ze tu miejsce Fingala/ i lzesza odmiana gajard-si/psy wygladaly,,bullterrierowato,,/ Moja ulubiona,najwyzej cenina odmina to kepek- si. Ogolni rzecz biorac wkazdym kraju Azji wystepowaly psy w co najmniej3 typach budowy ciezkiej/molos/ lzejszej/dog/ lekkiej/owczarek,pies mysliwski/ Patrz wczesniej owczarki Tuvy. Taka prawidlowosc jest tez w wielu zamknietych populacjach psow,zamknietych w czasie formowania przyklad psy Szwajcarii. Problem w tym ze jedne narody nazwaly je i prowadzily w czystosci inne nie.Bedac malym chlopcem bedac na wakacjach wBialostockim spotkalem sie z ciekawym nazewnictwem wiejskich psow najwieksze-koniuchy ,mniejsze-owczarki a najmniejsze swiniarki.Podobno tak mysliwi dziela wilki/wielkosc. WS

Justyna

Mogul,
dwa pytanka: Co oznacza "kepek" - czy to tylko nazwa wasna?
Czy wiadomo coś na temat różnic w charakterze, zachowaniu, wykorzystaniu? Czy ten podział to tylko podzial ze względu na budowę fizyczną/wielkość?

karanuker

Moje info na temat typów, które staram się teraz zebrać, są następujące, próba podziału na typy jest od niedawna od lat 80, wcześniej ani jeden rejon Azji środkowej tykich podziałów nie miał.
Podział na typy jest charakterystyczny dla europejskiej kynologii, nie dla narodów Azji.
Przez to rosyjscy autorzy książek pisali o typach, bo mieli już dobrze zakodowane naleciałości zavodskovo razwiedzenia.
Ponadto w krajach Azji Środkowej już od lat 80 zaczęto hodować wg. kryteriów europejskich, są takie same hodowle jak u nas, ale one nie mają nic wspólnego z czabanami. Czabani nie wtrącali się do kryć, zupełnie odwrotnie do hodowców, którzy wybierają samca dla suki itd... Czabani robili ostrą selekcję, hodowcy starają się aby przeżyły im wszystkie szczeniaki z miotu.

MOGUL

Justyna , odpowidam dalszym ciągiem konwersacji z P.Waldemarem: "klasycznym przykładem typu kepek jest kirowogradzki Albert ,jego syn Basar.itd.Fotke mam ale jestem raczkujacy w technice komputerowej.DUCH u azjaty to wedlug mnie brak strachu i stawanie agresorowi twarza w twarz.Podwojny zamek to cecha mocnej budowy i byc moze walczacych przodkow takze Dachmarda napewno mogl posiadac taki zgryz.Wiesz Mogul chcialem uniknąc takiej sytuacji /wymądrzania sie sobie a muzom/ odnosze wrazenie ze rozmawiamy we dwoje.WS

cd. nastąpi....

MOGUL

i cd....
"Dachmarda to tadżycka odmiana azjatyckiego molosa.Specyfika pracy to wielka sila fizyczna i sila ducha.Podobno periodycznie ryczał i tak jak lew akustycznie oznaczał teren ,nie znaczył moczem,atakował bezgłosnie z ogromną siłą.O ile mnie wiadomo to starych zdjęć nie ma.Pracowal jak wszystkie ,wołkodawy, przy stadzie.Uważam że jest to odpowiednik turkmeńskiego typu kepek. WS."

MOGUL

Tak Luiza, zgadza się, znajde jeszcze podobną opinię p.WS.

Justyna

Szkoda, że p.Waldemar tu nie zagląda... Fajnie byłoby poczytać i korzystać z jego wiedzy... Nauki nigdy nie za dużo.
Ciekawe, nie wiedziałam, że pies może akustycznie oznaczać teren, a to widać dzialało.

MOGUL

Szkoda Justyna, stale i uparcie go namawiam, widzę postępy więc nie tracę nadziei że znajdzie również dla nas czas.......

karanuker

Piszę tutaj post do Waldka
Niuniuś ta głowa powinna być w twoim typie. Dziewczynak ma 12 miesięcy na zdjęciu.

karanuker

Przed chwilą przeczytałam, że u Żanny, hodowla Nardicum, urodziły się kiedyś stalowe azjaty. Suka, do tej pory, idealna matka, zabiła je i zjadła. Czyli kolor stalowy jest letalny dla azjatów, tak skwitowała Żanna.

I&A - zawieszony

Luiza co oznacza kolor stalowy? U nas była jedna dziewczynka z szarawym nalotem, zwaliśmy ją potocznie zającem;) Ok 5-6 tyg wybarwiła i została całkowicie biała.

pozdrawiam
Iza